PANITIKAN

                                        PANITIKAN                       Sa pinakapayak na paglalarawan, ang panitikan o panulatan ay ang pagsulat ng tuwiran o tuluyan at patula na nag-uugnay sa isang tao. Subalit upang maipagkaiba ito mula sa ibang mga walang saysay na babasahin o patalastas lamang, ang mga panitikan ay ang mainam na pagsulat na may anyo, pananaw, at diwang nakasasanhi ng matagal na pagkawili at gana.                                                                               1. TULUYAN o PROSA - nagpapahayag ng kaisipan. Ito'y isinusulat ng patalata.

2. PATULA - nagpapahayag ng damdamin. Ito'y isinusulat ng pasaknong.                                      Halimbawa ng Tuluyan o Prosa:                                                                                                            ANG ALAMAT NG SAGING

ANG ALAMAT NG SAGING

Noong unang panahon sa isang nayon ay may magkasintahan. Sila ay si Juana at si Aging.Sila`y labis na nagmamahalan sa bawa`t isa. Ngunit tutol ang mga magulang ni Juana sa kanilang pag-iibigan. Gayun pa man di ito alintana ni Juana. Patuloy pa rin siyang nakikipagkita kay Aging.

Isang araw, naabutan sila ng ama ni Juana. Bigla itong nagsiklab sa galit at hinabol ng taga si Aging. Naabutan ang braso ni Aging at ito`y naputol. Tumakas si Aging at naiwang umiiyak si Juana. Pinulot niya ang putol na braso ni Aging at ito`y ibinaon sa kanilang bakuran.

Kinabukasan, gulat na gulat ang ama ni Juana sa isang halaman na tumubong bigla sa kanilang bakuran. Ito`y kulay luntian , may mahahaba at malalapad na dahon. May bunga itong kulay dilaw na animo`y isang kamay na may mga daliri ng tao.
Tinawag niya si Juana at tinanong kung anong uri ng halaman ang tumubo sa kanilang bakuran.

Pagkakita sa halaman, naalaala niya ang braso ni Aging na ibinaon niya doon mismo sa kinatatayuan ng puno. Nasambit niya ang pangalan ni Aging.

"Ang punong iyan ay si Aging!" wika ni Juana.

Magmula noon ang halamang iyon ay tinawag na "Aging" at sa katagalan ito`y naging saging.                                                                                                                       Halimbawa ng PATULA:                                                                                                Si Matandang Simeon

ni: Tess C. Alikapala

Gumising sa umaga,
Nag-inat-inat muna,
Nagpatulak ng sigla,
Sa kapeng walang lasa.

Magpapawis maghapon
Itong si Tandang Simeon,
Siya ay isang piyon,
Sa isang konstruksyon.

Kanina’y nagbaon
Ng kanin sa dahon,
Ulam na talong,
Wala man lang bagoong.

Nagmeryenda siya
Ng buntunghininga,
Walang laman ang bulsa
Kahit na barya.

Nilunok ang laway,
At saka dumighay,
Dagling nanlupaypay,
Sa lasa’y naumay

Palad na makalyo,
Ipinahid sa noo,
Upang matuyo
Ang pawis at dugo!

Kahit ang daliri
Nginig na madali
Pinilit ngumiti,
At gumawang mabusisi.

Sa oras ng uwian,
Paghudyat ng orasan,
Naglalakad lamang,
Pauwi sa tahanan.

Mata’y ipinikit,
Nagdasal ng saglit,
Pagal na sa lupit,
Sa abang sinapit!

Sasalubong ang anak
At ang kabiyak,
Ngingiti siya sa galak
At saka hahalakhak!

At napapawi na 
Ang pagod at dusa
Galak ang pamilya
Karugtong ng hinga.

Kakayanin ang buhay
Sarili ang alay
Pamilya ang saklay,
Saksing kaagapay.

At sa kinabukasan
Muling ipapasan
Mga krus sa daan
Sa lubak ng bayan.

Ipupuhunan na naman
Ang mga buto at laman
Upang may mailaman
Sa kalam na tiyan!